The Beatles: Van Flop naar Top (2000)
De populariteit van The Beatles is nog steeds zichtbaar. Kijk maar naar de Top 2000 waar ze al verschillende jaren hofleverancier zijn. Dat terwijl een eerste kennismaking met hun muziek vooral kritische reacties kreeg. De Beatlemania was in de jaren zestig zo'n apart fenomeen, dat media er alles van wilden vastleggen.
Later lezen
Lang niet alle radio- en televisie-uitzendingen zijn bewaard gebleven, maar nog voor The Beatles naar Nederland kwamen was één ding duidelijk...
... het lied 'I Wanna Hold Your Hand' was een flop, aldus een unanieme jury in het VARA-programma Top of Flop.
Het is een Engelse rage en niet bijzonder:
"Ze onderscheiden zich in niets van andere rock 'n 'roll groepjes, behalve hun haardracht".
Dat was in november 1963.
Toch tekent de omroep in april 1964 een contract voor 4500 gulden voor een televisieoptreden van The Beatles.
Een gigantisch bedrag in die tijd.
De muziek van The Beatles is...
In de tussentijd hebben The Beatles Amerika veroverd, waarvan op de Nederlandse televisie en in de bioscoop uitgebreid verslag wordt gedaan.
"Deze jonge lieden die een sterke aanhang onder de jeugd hebben...,
...zijn bezig heel rijk te worden door het geld dat ze de kapper onthouden en ook door de geluiden die ze voortbrengen".
Zo vertelt Philip Bloemendal over het vertrek van The Beatles van Londen en hun aankomst in New York.
Bloemendal's houding ten opzichte van The Beatles blijkt duidelijk uit zijn commentaar.
Hij kijkt vooral naar de 'hype' met een vleugje (sarcastische) humor.
"Zonder The Beatles, heeft het leven nauwelijks waarde meer" en "het is een doffe ellende die ze achterlaten."
Dat belooft wat voor wanneer ze naar Nederland komen.
Wellicht was deze aandacht in de V.S. nodig om de Nederlandse media over de streep te trekken.
Hoewel The Beatles worden afgekeurd dan wel belachelijk gemaakt, geeft de media namelijk volop aandacht aan de langharige jongens.
Het is niet hun muziek die de aandacht krijgt maar vooral hun 'lange haar'. The Beatles worden een media-hype.
Dat zie je ook weer in 'Voor de vuist weg'.
Net als Bloemendal zet Willem Duys The Beatles met een grapje weg en doet hij ze af als een hype.
Met een sarcastische opmerking over de 'prachtige pruiken' zet hij er een op en kan hij maar moeilijk zijn lach inhouden.
"Weest u er snel bij, want over een maand zijn ze vast niet meer te krijgen."
Niet vanwege de populariteit van The Beatles, maar juist omdat de rage dan wel over zal zijn.
Wanneer The Beatles dan eindelijk op 5 juni arriveren in Nederland, zijn er niet alleen duizenden fans, maar is ook de pers volop aanwezig.
Voor de fans was de marechaussee niet nodig geweest, maar journalisten willen zo graag een quote van de Britse jongens dat zíj op Schiphol slaags raken met de militaire dienst.
John Lennon, Paul McCartney en George Harrison waren van de partij, maar de zieke Ringo Starr werd vervangen door drummer Jimmie Nicol.
"Er waren drie echte en een reserve-Beatle", zo klinkt de stem van Bloemendal.
In de media staat het hele eerste weekend van juni 1964 dan ook in het teken van de vier jongens uit Liverpool.
Het hoogtepunt van het bezoek? Dat wordt het televisieoptreden dat op maandagavond 7 juni 1964 wordt uitgezonden.
Wie is jouw favoriet?
Wanneer ze aankomen bij het hotel, verschijnt hoteleigenaar Maup Caransa met...
...The Beatles op het balkon van het Doelenhotel aan de Kloveniersburgwal te Amsterdam, terwijl talloze fans toekijken.
De volgende dag maken The Beatles een rondvaarttocht door de grachten van Amsterdam...
...waarbij sommige fans in het water springen en door de politie uit het water worden gevist.
's Avonds treden ze op in de veilinghal te Blokker met onder andere "I saw her standing there".
Tijdens de rondvaart lijkt het wel of heel Nederland is uitgelopen om een glimp van The Beatles op te vangen.
Zo staat de kade vol wanneer de muzikanten over de Amsterdamse grachten varen.
Het enthousiaste publiek staat op boten en bruggen...
Fans springen zelfs in de gracht om maar dicht bij de populaire bandleden te komen.
Want de kans om een optreden bij te wonen is maar klein. Iets wat de VARA maar al te goed weet.
Niet alleen verzorgen zij het televisie optreden wat dus later uitgezonden wordt.
Ze leggen ook deze massale opkomst in de stad vast, zodat iedereen ervan thuis kan meegenieten.
Nog voor het televisieoptreden gaat beginnen krijgen de (weinige) gelukkigen in de zaal de mogelijkheid om vragen te stellen.
Terwijl The Beatles nog in een andere zaal zitten, zijn het Berend Boudewijn en Herman Stok die de vragen vertalen en doorgeven.
De VARA wist er een vol programma van te maken, al zijn de vragen niet heel spannend.
De popidolen zijn echter wel wat gewend en reageren met een vleugje (droge) humor.
Het is niemand minder dan Marga van Praag die de vraag stelt wie hun sokken stopt wanneer de band op reis is.
Daarna begint eindelijk het lang verwachte televisieoptreden in Treslong te Hillegom...,
...waarbij het hele publiek los gaat op 'Can't Buy Me Love' en tussen The Beatles begint te dansen.
Reacties na afloop
Natuurlijk was de media ook daarbij aanwezig. Zo werden fans na afloop van het optreden van The Beatles geïnterviewd wat ze ervan vonden. Waaronder cabaretier en zijn vrouw Corry Vonk. Het echtpaar is overal waar The Beatles zijn en vinden het énig en fantastisch, zo is ook te horen in het radio-item 'Aankomst Beatles in Nederland' van de VARA.
Overal waar The Beatles kwamen volgde hysterie en gegil.
Daarom werd op 5 juni zelfs een geluidsjager van de NOS naar Treslong in Hillegom gestuurd, waar die dag het televisieoptreden al was opgenomen.
De geluidsjager moest echter niet The Beatles opnemen...
...maar het geluid van gillende tieners opvangen.
De publieke omroep had meerdere geluidsjagers in dienst die van alles opnamen voor het geluidsarchief, van rinkelende kopjes tot sirenes.
Maar gillende tienermeisjes, zoals ook hier te horen in een fragment van de VARA over het bezoek van The Beatles aan Nederland,...
...zijn in 1964 een relatief nieuw fenomeen en konden als geluidseffect goed gebruikt worden.
En laten we eerlijk zijn: deze hysterie is eigenlijk nog steeds bijzonder.
Beide concerten in de omgebouwde veilinghal worden vooraf gegaan door acht (!) Nederlandse voorprogramma’s. Een mix van Indorockbandjes tot Hilversumse sterren. Deze acts worden lang niet altijd gewaardeerd door het publiek. Zoals Maeve van der Steen zich herinnert: “het voorprogramma was niet om dóór te komen”. Maar wie waren dat dan?
- ZANGERS: en , de laatste treedt op met
- ZANGERESSEN: , en de Indische .
- KINDSTERREN:
- ROCK AND ROLL: Torero’s (uit Hilversum), The Hot Jumpers, The Fancy Five, Don Mercedes and his Improvers en
Het voorprogramma
Middagvoorstelling
- The Fancy Five
- Karin Kent
- Jack and Bill
- Herman van Keeken
- Wanda
- The Torero’s
- Ciska Peters
- THE BEATLES
Avondvoorstelling
- The Hot Jumpers
- Wanda
- Candy Kids
- John Rassell and his clan
- Karin Kent
- Herman van Keeken
- Kwintet Dominique
- THE BEATLES
Hoewel een eerste introductie op de Nederlandse televisie dus vooral kritische reacties opleverde...
...werd al snel duidelijk dat The Beatles niet onderschat moesten worden.
De media kon er niet aan ontkomen en ook nu is de populariteit van de Liverpoolse popidolen nog goed zichtbaar, onder andere in de Top 2000.
Genoten van deze trip down memory lane? Kijk voor meer filmpjes op ons YouTube-kanaal.
Gerelateerde verhalen
Bekijk ook
Meivakantie
De meivakantie vier je in Beeld & Geluid! Speciaal voor deze vakantie staat de interactieve speurtocht 'Nova & De Herinneringenmachine' klaar! Daarnaast is er de gamezone met spectaculaire spelvloer of maak je een eigen film scene, ontdek je de influencer in jezelf of duik je in de fantastische Joop van den Ende tentoonstelling! Voor meer nostalgie boek je een rondleiding om de archieven in te gaan. Scroll snel door!