SpangaS stopt: einde van een tijdperk?
Ontdek 15 jaar SpangaS!
Later lezen
De eerste aflevering van SpangaS is op 3 september 2007 te zien.
De serie is ontwikkeld door producent Johan Nijenhuis en scenarioschrijver Anya Koek,
die eerder betrokken waren bij een andere populaire jongerenserie: ZOOP.
De werktitel voor de serie is aanvankelijk School's Out. Koek: "Maar ik wilde liever een soort kreet als titel."
‘Spanga’ is straattaal voor een leuk meisje. Daar kwam het Spangalis College uit voort, als verwijzing naar een fictieve wijsgeer.
"De leerlingen waren de Spangas," verklaart Koek de titel. Zij worden in de leader van het eerste seizoen aan de kijker voorgesteld.
De karakters krijgen al even bijzondere namen mee.
In de eerste seizoenen duiken onder meer Luxor, Avalanche en Cazzo op.
Anya zoekt steeds naar een naam die past bij het karakter van het personage.
Zo is Avalanche ook echt een spreekwoordelijke lawine:
met haar duidelijke mening komt zij voor alles en iedereen in haar omgeving op.
In dit fragment confronteert zij bijvoorbeeld haar vriendje Stan, die andere leerlingen chanteert met het online zetten van privé-beelden.
Onze ambitie was dat elk kind zich in één van de personages zou kunnen herkennen.
Die ambitie van de makers vertaalt zich in een multiculturele cast, zoals ook in de openingsscène van de allereerste aflevering gelijk te zien is.
Karakters met verschillende achtergronden leven in de serie naast elkaar, zonder dat daar een punt van wordt gemaakt.
Zonder daarin te braaf te worden, geeft SpangaS daarmee een ideaalbeeld van onze samenleving weer.
"Allemaal zo anders, maar toch één," klinkt het niet voor niets in de herkenningsmelodie van de serie.
Geen tongzoenen of evolutietheorie
De makers zoeken de grenzen op
Horen gevoelige onderwerpen wel thuis in een jongerenserie?
Tweelingbroers, maar niet in alles hetzelfde
Wanneer hun relatie in een dip zit en Tobias het goed wil maken met een cadeautje, wordt Tessel aangereden door een auto.
Tessel overlijdt aan haar verwondingen. Koek: "Wij hebben heel lang gediscussieerd over wat je in zo’n geval laat zien."
Uiteindelijk kiezen de makers om het daadwerkelijke ongeluk niet te tonen.
De nadruk ligt daarom meer op de emotie.
Vooral Tobias vindt het moeilijk om na de dood van Tessel zijn verdriet een plek te geven.
Flip worstelt in eerste instantie met zijn geaardheid, maar krijgt uiteindelijk een relatie met Koen. De eerste zoen tussen de twee jongens wordt veel gedeeld op het internet en wordt zelfs tot in het buitenland bekeken. "Ik vond dat zelf ook zo mooi," blikt Anya terug. Fans van de serie maken montages van scènes van Flip en Koen, en plaatsen daar eigen muziek onder.
Kijk op SpangaS.nl!
Was jij buiten de televisieserie om ook wel eens met SpangaS bezig?
In de loop van de vijftien jaar dat SpangaS op televisie te zien is, vallen de makers meermaals in de prijzen.
Zo wint de serie in 2008 de Gouden Stuiver.
Koek: "Wij waren heel trots op die prijzen, omdat je dan realiseert dat je impact hebt en iets doet voor mensen."
In 2015 krijgen de makers de Bob Angelo Penning uitgereikt van het COC.
Dat is een organisatie die zich inzet voor de belangen van LHBTI’s in Nederland.
Het COC is van mening dat SpangaS steeds op een respectvolle en vanzelfsprekende wijze aandacht heeft besteed aan deze gemeenschap
en daardoor een hele generatie jongeren heeft opgevoed met respect voor LHBTI’s.
Na Flip, vinden in latere seizoenen bijvoorbeeld ook Charley en Elza het moeilijk om uit te komen voor hun geaardheid.
In 2020 introduceren de makers het eerste non-binaire personage in de serie: Lesley. Hen voelt zich geen jongen, maar ook geen meisje.
Uit dit fragment blijkt dat dat niet voor iedereen op de Campus zo vanzelfsprekend is.
Noor komt er zodoende achter dat haar klasgenoten helemaal niet zo ruimdenkend zijn als dat zij wel dacht.
Een nieuwe school
Respect voor het SpangaS-DNA
Na twee seizoenen van Spangas: De Campus, komt er nu na 2500 afleveringen toch een einde aan de serie.
Zoals het NOS Jeugdjournaal al aangeeft in dit fragment, werd de serie de laatste jaren namelijk minder goed bekeken.
Dat komt doordat het kijkgedrag van de doelgroep van de serie is veranderd:
Waar kinderen bij het begin van SpangaS in 2007 nog vooral televisie keken, zijn zij nu veel vaker op sociale media en streamingdiensten te vinden.
De NPO zoekt daarom nu naar een nieuw jongerenprogramma dat in dat beeld past,
maar even maatschappelijk betrokken is als dat SpangaS vijftien jaar lang is geweest.
Wat vind jij ervan dat SpangaS stopt?
De nalatenschap van SpangaS
Tijd voor iets nieuws?
Kinderen zijn nog altijd op zoek naar dit soort verhalen. Het is alleen tijd voor een andere vorm.
Gerelateerde verhalen
Bekijk ook
Webinar: Immersive Media Preservation
Als onderdeel van het onderzoeksprogramma van Beeld & Geluid voor immersieve media, heeft Lieve Baetens onderzoek gedaan naar strategieën voor de selectie en preservering van immersieve media in culturele erfgoedinstellingen.